Wil jij meer weten over de geschiedenis van aandeelbeurzen? Wij leggen je het in dit artikel uit.
Een aandelenbeurs is een plek waar kopers en verkopers van aandelen samenkomen om te handelen. Op veel verschillende aandelenbeurzen kun je de aandelen van de grootste bedrijven ter wereld vinden zodat ook jij een stukje van een bedrijf kan bezitten. Op een aandelenbeurs worden veel verschillende financiële instrumenten verhandeld, waaronder aandelen, grondstoffen en obligaties.
Handel op de aandelenbeurs zorgt voor liquiditeit op de markt, wat betekent dat er voldoende kopers en verkopers zijn zodat transacties zonder vertragingen efficiënt kunnen worden verwerkt. Ook zorgt een aandelenbeurs er voor dat de handel op een ordelijke en eerlijke manier plaatsvindt, zodat belangrijke financiële informatie kan worden doorgegeven aan investeerders en financiële professionals.
Waarom bestaan aandelenbeurzen?
Zonder aandelenbeurzen zouden geïnteresseerde beleggers ofwel rechtstreeks naar de bedrijven moeten gaan waarvan ze aandelen wilden kopen, ofwel andere individuen moeten zoeken die aandelen bezaten en bereid waren deze te verkopen. In plaats daarvan brengen beurzen kopers en verkopers samen – meestal zonder dat de twee partijen elkaars identiteit ooit kennen. Beurzen maken de handel daarom gemakkelijker en bieden wat bekend staat als de eerder genoemde liquiditeit.
Aandelenbeurzen helpen bedrijven ook geld in te zamelen zodat ze hun bedrijf kunnen laten groeien. Wanneer een bedrijf voor het eerst besluit om zijn aandelen op een beurs te noteren en aandelen aan het publiek te verkopen kan dat in een ‘initial public offering’, ook wel IPO genoemd. Het bedrijf gebruikt doorgaans het kapitaal dat het van geïnteresseerde investeerders ontvangt om zijn activiteiten uit te breiden, onderzoek te doen, de bekendheid bij klanten te vergroten door middel van marketing, of betalen voor andere zaken die cruciaal zijn voor groei op lange termijn.
Wat is de AEX?
De Amsterdam Stock Exchange, ofwel de AEX, is opgericht in 1602. De AEX is samen met de Verenigde Oost-Indische Compagnie (VOC) opgericht, en wordt gezien als de oudste, nog steeds functionerende aandelenbeurs ter wereld.
In september 2000 fuseerde de Amsterdam Stock Exchange met de Beurs van Brussel en de Beurs van Parijs tot Euronext Amsterdam. Euronext is Europa’s grootste markt voor aandelen. Gedurende deze tijd viel de AEX onder de paraplu van NYSE Euronext, die verschillende andere beurzen exploiteerde zoals de New York Stock Exchange. In 2014 werd Euronext afgesplitst om opnieuw een onafhankelijke entiteit te worden. Met ingang van 2017 was Euronext de op vijf na grootste gecombineerde beurs op basis van marktkapitalisatie.
Hoe werken aandelenbeurzen?
Er zijn twee werkwijzen die de meeste beurzen over het algemeen gebruiken. Sommige beurzen hebben handelaren die zich fysiek op een beursvloer bevinden, wiens taak het is om rechtstreeks met elkaar samen te werken om beursgenoteerde aandelen te kopen en verkopen. We kennen allemaal wel de beelden van schreeuwende aandelenhandelaren op Wall Street. Historisch gezien was dit de belangrijkste manier waarop de meeste uitwisselingen werkten, maar tegenwoordig bestaat dit bijna niet meer.
Meer recentelijk is elektronische handel de meest gebruikelijke methode voor het handelen in aandelen geworden. In plaats van fysieke handelsvloeren met handelaren die rechtstreeks met elkaar praten, kunnen geautomatiseerde platforms kopers met verkopers verbinden. Tegenwoordig hebben veel beurzen die voorheen alleen op een fysieke handelsvloer vertrouwden, elektronische handelsmogelijkheden in hun activiteiten opgenomen, waarbij beide methoden samen werden gebruikt.
De eigenaar van de aandelenbeurzen
De vraag wie de aandelenbeurzen bezit klinkt misschien als een subjectieve vraag. De eigenaar van een aandelenbeurs is niet de eigenaar van alle aandelen die verhandeld worden op die beurs, maar is de eigenaar van de aandelenbeurs zelf. Ze verdienen geld met het heffen van transactiekosten op elke transactie die plaatsvindt op hun beurs. Als je zelf wel eens een aandeel hebt gekocht zal je vast gezien hebben dat je soms transactiekosten betaalt van rond de 0.5%. Deze transactiekosten zijn de opbrengsten voor de eigenaar van de aandelenbeurs. Aandelenbeurzen kunnen eigendom zijn van een private onderneming, maar ze kunnen zelf ook beursgenoteerd bedrijf zijn.
We hebben van een paar van de grootste aandelenbeurzen ter wereld de eigenaren opgezocht:
NYSE Euronext
NYSE Euronext is een beursgenoteerd bedrijf dat is genoteerd op de S&P 100 Index en is de eigenaar van de New York Stock Exchange en de Europese beurzen in Parijs, Amsterdam, Brussel en Lissabon. NYSE Euronext is dus ook de eigenaar van de ons bekende AEX in Amsterdam, en je kunt hier ook aandelen van kopen. Het aandeel van Euronext (ENX) staat genoteerd aan de Euronext Paris, maar het hoofdkantoor van NYSE Euronext is in Amsterdam.
De handel op de aandelenmarkten van NYSE Euronext vertegenwoordigt meer dan een derde van het wereldwijde volume aan aandelen en is daarmee ook een erg belangrijke speler.
Nasdaq Inc.
Nasdaq Inc. is ook een beursgenoteerd bedrijf dat eigenaar is van de beurzen van Philadelphia en Boston, evenals zijn naamgenoot Nasdaq. Nasdaq Inc. bezit en exploiteert zeven Europese beurzen: Nasdaq Copenhagen, Nasdaq Helsinki, Nasdaq Iceland, Nasdaq Riga, Nasdaq Stockholm, Nasdaq Tallinn en Nasdaq Vilnius.
Tokyo Stock Exchange
Tokyo Stock Exchange is georganiseerd als een naamloze vennootschap, waarvan de aandelen eigendom zijn van verschillende organisaties zoals banken en andere beurzen. Het is de grootste beurs in Azië volgens marktkapitalisatie.
London Stock Exchange
De London Stock Exchange (LSE) is eigendom van de London Stock Exchange Group, dat zelf een beursgenoteerd bedrijf is. Het werd opgericht in 1801 en is een van de oudste beurzen ter wereld.
Wat je dus ziet is dat veel aandelenbeurzen zelf ook een beursgenoteerd bedrijf zijn. Hierdoor kan jij ook aandeel kopen en een deel van een aandelenbeurs bezitten.
