Worden winkels verplicht om contant geld aan te nemen?

In recente jaren zijn steeds meer winkels af gestapt van het aannemen van contant geld. Er kunnen alleen nog digitale mogelijkheden worden benut om te betalen. Met name in de periode rond de coronapandemie nam dit snel toe. Daarover is inmiddels een flinke discussie ontstaan. Politieke partijen SP en SGP willen bijvoorbeeld dat winkels verplicht worden om contant geld aan te nemen. Daarvoor is al een voorstel in de tweede kamer ingediend. Hoe zit dit precies in elkaar?

Een steeds groter probleem

Dat contant geld in steeds mindere mate voorkomt in de maatschappij werd enige tijd geleden al geconstateerd. De Nederlandsche Bank, DNB, waarschuwde in het begin van 2023 zelfs al dat te weinig winkels nog contant geld aannamen. In sommige branches, zoals bij bioscopen en apotheken, is het zelfs alleen nog maar mogelijk. Zoals dat ook bij veel automaten, zoals parkeerautomaten het geval is. Dit waren de conclusies van een onderzoek dat DNB zelf uitvoerde. Dit lijkt misschien niet belangrijk, maar het brengt in werkelijkheid wel de nodige problemen met zich mee.

Groepen die cash betalen

Dat cash niet meer zo gemakkelijk geaccepteerd wordt, lijkt misschien niet zo’n probleem. Er zijn echter groepen in de samenleving die hier nog altijd veel waarde aan hechten. Denk bijvoorbeeld aan ouderen of mensen met een beperking. Daarnaast is het ook nog eens zo dat er mensen zijn die omwille van de privacy liever met contant geld betalen. Ook zijn er mensen die een beter gevoel hebben bij contant geld en zo beter kunnen volgen wat hun uitgaven zijn. Dit zijn stuk voor stuk redenen om cash dus nog langer als onderdeel van de maatschappij te behouden. Dit gaat namelijk om een groep van zeker 1,5 miljoen personen.

Gevaar van uitsluiting

Het is belangrijk om de gevolgen goed in de gaten te houden, stellen de partijen die een verplichting willen. Het is niet de bedoeling dat mensen worden uitgesloten van bepaalde aankopen, alleen maar omdat het betalingsverkeer hen te snel gaat of onduidelijk is. Wie niet goed begrijpt hoe moderne betaalvormen werken zou straks bijvoorbeeld geen boek meer kunnen kopen, of zelfs geen patatje meer kunnen betalen. Dat is niet de manier waarop de maatschappij ingericht zou moeten zijn, zo stellen deze partijen. Daarnaast dragen zij ook nog een andere reden aan waarom het belangrijk is om cash te behouden.

De gevolgen van een storing

Het is ook belangrijk om te bedenken dat er storingen in het systeem kunnen optreden. Zo hebben bijvoorbeeld de mogelijkheden voor internetbankieren plat gelegen. Ook zijn er al grote pinstoringen geweest. Op het moment dat cash uit de maatschappij verdwijnt, zou alles stilvallen in zulke situaties. Het blijft volgens de partijen dus belangrijk om ook een back-up in de vorm van contant geld te hebben. Overigens besloot de regering enkele weken geleden ook al dat cash geld opnemen gemakkelijk moet zijn en gratis moet blijven. Hierover was ook enige discussie die werd gevoed door banken die hiertegen waren.